Voor het afwassen vanavond heb ik nog een fragmentje van Zomergasten meegepikt. Psychiater en filosoof Damiaan Denys liet een stukje zien van een optreden van de Franse psychiater Jacques Lacan. Denys vertelt dat hij aanvankelijk Lacan niet begreep. Eerlijk gezegd ik ook niet. We spreken nu over dat filmpje. Lacan komt theatraal binnen in een collegezaal, geniet zichtbaar narcistisch van de opkomst en vertelt dan nog theatraler iets over de dood. De dood is een geloof, zei hij. Klinkklare onzin natuurlijk. Zijn betoog zit vol lange stiltes om de onzin goed te laten doordringen. Een enigszins overspannen student begint de tafel waar Lacan bezig is met een fles sap of zoiets te besmeuren en geeft daarbij een wat verwarde uitleg, waar wel iets zinnigs in zit: hij wil daarmee, zegt hij, protesteren tegen deze theatrale voorstelling die bestaat uit het verzamelen van en rommelen met oude begrippen. Hij vroeg aan Lacan om daarop te reageren. Jammer genoeg kregen we dat stukje niet meer te zien. Daarmee heeft deze student Lacan toch aardig op zijn plaats gezet, ietwat stuntelig maar wel op een zinniger manier dan de onzinnige beweringen van Lacan die het moesten hebben van de theatrale pauzes tussen de zinnen. Daar kon ik wel van genieten. Filosofie is leuk en goed, maar moet je nooit al te serieus nemen. Want er bestaan zoveel filosofieën als er mensen zijn. Sommigen die er te diep mee bezig waren zijn er gek van geworden. Toen moest ik aan de afwas beginnen. Wel een interessant mens die Denys.
Denys had het over de Franse slag, de Franse lichtheid, of zoiets. Je moest niet alles kunnen verklaren en uitleggen, maar er omheen trippelen. Dat kunnen Fransen uitmuntend. Om eerlijk te zijn, er zijn heel wat Franse filosofen of aanverwante disciplines, die ik nooit begrepen heb, en ook geen zin heb om te begrijpen. Foucault bijvoorbeeld. Les mots et les choses. De Fransen houden van woorden, de dingen doen er niet zo toe. Is leuk voor poëzie en literatuur, maar niet voor alles. Nou ja, als je lang genoeg rond de pot draait en je beweging centripetaal is, naar het centrum toegaat, dan kom je uiteindelijk wel bij een stukje waarheid, echtheid. Dus Foucault zal best wat zinnigs te zeggen hebben. Als iemand belangstelling heeft voor een exemplaar van Les mots et les choses, geeft een gil.
