Buitenhof: "Landschapspijn
‘Een industrielandschap met betongras voor turbokoeien waarin geen grutto, geen scholekster of geen kievit meer te vinden is,’ zo omschrijft Jantien de Boer het Nederlandse platteland in haar pamflet Landschapspijn. Al jaren zijn onze Nederlandse boeren en tuinders, na de Verenigde Staten, tweede voedselexporteur van de wereld. Over de toekomst van het landschap een debat tussen Helma Lodders, Tweede Kamerlid voor de VVD, en Jantien de Boer, schrijver en journalist.”
Het schijnheilige lachje van dat VVD-mens, Lodders, typeert het kortzichtige marktdenken. De schandlaparchitecten krijgen voorlopig nog ruim baan. De hogepriesters van Rapa Nui gaan door met hun vernietigende werk. Maar nu gebeurt de vernietiging op veel grotere schaal.
Landschapspijn: "Het moderne boerenland doet pijn; kleuren vervagen en geluiden sterven weg in het moderne land van zuivel, vlees en turbogras. Burgers maken zich grote zorgen over de teloorgang van bloemen, planten, vogels en insecten.
Deze groeiende kloof tussen landbouwers en burgers bemoeilijkt een gesprek over de toekomst van ons platteland. We kunnen immers niet langer machteloos toezien hoe onze lentes jaar na jaar stiller en stiller worden.”
Trouw: "Zonder insecten overleven we niet - en binnen tien, twintig jaar is het crisis
Bijen en andere insecten bestuiven de gewassen die we eten. Zonder bijen raken we dat voedsel kwijt. Het gaat over meer dan alleen honing. "Het is een beetje koffiedik kijken", zegt Goulson, "maar ik zou denken dat de vruchten uit boomgaarden als eerste in de gevarenzone komen. Appels, kersen, peren. Maar ook aardbeien, en bonen die voornamelijk afhankelijk zijn van hommels. Driekwart van de gewassen die we wereldwijd telen, profiteren van bestuiving door bijen. Sommige daarvan kun je zonder bestuiving verbouwen, maar dan krijg je lagere opbrengsten. Je krijgt kleinere tomaten en misvormde aardbeien. Het overige kwart zijn de gewassen wier stuifmeel wordt overgebracht door de wind. Granen, tarwe, gerst. Dus brood, pap en tortilla's kunnen we blijven eten. Niet echt een voedzaam dieet om op terug te vallen als groente en fruit schaars worden."
Het is kille economische logica dat die schaarste de prijzen zal opdrijven. Wordt fruit een luxe voor de rijken? "We zien nu al dat de mensen met de laagste inkomens een ongezonder dieet hebben. Als groente en fruit te duur worden, wordt dat probleem groter. De volksgezondheid zal verslechteren. In het Verenigd Koninkrijk zijn we nu al jaarlijks zo'n 47 miljard pond kwijt aan ziektekosten en economisch productieverlies, als gevolg van slechte eetgewoonten."