Heerlijkheid Gein

Het is vreemd, zeer vreemd. We zitten in een crisis bewijsbaar veroorzaakt door het neoliberale marktdenken, veroorzaakt door deregulering in het bankwezen, en de VVD krijgt meer aanhang, terwijl ook in hun rangen de fraudeurs welig tieren. Hoe komt dat? Mensen zouden zich toch massaal af moeten keren van partijen als de VVD?

Volgens een uitzending van Tegenlicht van de VPRO komt dat door een foute aanpak van links. Links zou teveel wijzen op de feiten en de werkelijkheid, terwijl rechts succes heeft met nadruk op 'waarden'. Maar wat bedoelen ze feitelijk met 'waarden'. We hebben allemaal gezien hoe hol de normen en waarden van iemand als Balkenende zijn. Het CDA staat achter illegale oorlogen, en komt net als de VVD op voor diepgaande bezuinigingen die de bevolking hard zullen treffen. Van een aanpak van de veroorzakers van de crisis horen we weinig. Wat voor waarden zijn dit? Het zijn wazige waarden, slogans, holle woorden die de werkelijkheid moeten verhullen. Net als Berlusconi en Wilders het moeten hebben van de onderbuikgevoelens van eigen superioriteit of minderwaardigheid van hun aanhangers zijn normen-en-waardenstrijders meestal leugenaars, verdraaiers van feiten en informatie. De leugen regeert zegt men wel eens. Mensen als George Lakoff vinden dat we ons moeten aanpassen aan de kleinste gemene deler (the lowest common denominator) en dus nog verder de verdwazing in moeten duiken door achter dubieuze, onduidelijke, leugenachtige 'waarden' aan te hollen, want dat zou tot succes leiden bij de domme bevolking. De werkelijkheid is anders, die foute waarden leiden ons naar een crisis.
In de Tegenlicht uitzending zei iemand dat links niet goed kon communiceren. Onzin. Links is de enige die echt communiceert, rechts manipuleert met woorden. Dat is een essentieel verschil. Links meent het, rechts faket het.

De meeste mensen willen leugens horen, willen gerustgesteld worden. Don't worry, be happy. Maar ze realiseren zich niet dat als ze zich nu niet druk maken ze later in de problemen kunnen komen. Daarom moet links de nadruk blijven leggen op de feiten en de realiteit. De waarden van deze tijd zijn hol en leeg. Het is waanzin om de valse normen van deze tijd te volgen en te promoten. De VPRO had beter moeten weten. Dat mensen voor partijen als de VVD stemmen komt voort uit hun religieus geloof in het geld. Zij vinden zichzelf behoren tot de betere klasse, lid van een klasse die voorbestemd is om het te maken in deze wereld of ze zijn eenvoudigweg crimineel en zoeken aansluiting bij een club van fraudeurs.

In Amsterdam is de autoloze zondag afgeschaft in het politiek akkoord dat is gesloten tussen PvdA, GroenLinks en de VVD. Dat is natuurlijk een 'verwezenlijking' van de VVD. De VVD wil de vrijheid om te vervuilen, heeft lak aan milieu en natuur en gaat letterlijk over lijken. Hoeveel mensen er voortijdig sterven door milieuvervuiling in Amsterdam zal hen niet deren. En daar komen ze openlijk voor uit. Wie is zo dom of misdadig dat hij of zij voor de VVD stemt? Het kunnen uw buren wel zijn. Voor geld, zelfs virtueel geld, geld dat ze in hun verbeelding zien, zijn de meeste mensen geneigd een oogje dicht te doen.

WelingelichteKringen: "Wat de meeste mensen echt willen, is niet kennis maar zekerheid. En dus manipuleren ze er lustig op los om hun gewenste wereldbeeld in tact te houden. Want de feiten zijn vaak in strijd met de eigen overtuiging. De onaangename spanning die ontstaat bij het kennis nemen van die feiten, wordt cognitieve dissonantie genoemd. Het is een geestesgesteldheid waarin de mensheid vrijwel permanent verkeert.

Om dat onaangename gevoel kwijt te raken zet je een filter tussen jezelf en de werkelijkheid. Je hoort alleen wat je wilt horen. Op elk terrein, van (liefdes)relaties tot de politiek. Daarom werkt een democratie ook zo gebrekkig.

Langzamerhand zou het inzicht moeten zijn gerijpt dat banken niet erg terzake kundig zijn - zie de internet-zeepbel van alweer bijna tien jaar geleden. En onbetrouwbaar - zie bijvoorbeeld knevelhypotheken, woekerpolissen en kredietcrisis. Toch lezen de meeste mensen de kleine lettertjes nog steeds niet, ook al worden ze tegenwoordig wat groter afgedrukt. Ach, het zal wel meevallen, toch?

Bij Goldman Sachs verkochten ze enthousiast hun rommelhypotheken en gokten tegelijkertijd met hun eigen geld op het instorten van de hypotheekmarkt. In de kleine lettertjes daarbij stond toch echt dat wellicht niet alle informatie werd verstrekt, dat de wel gegeven informatie niet per se accuraat was, en dat er potentieel botsende belangen in het geding waren. Er had net zo goed kunnen staan: vertrouw ons niet. Maar trok de clientele hier conclusies uit? Welnee."

TheNewYorker: "Why the amnesia? Greed is part of it. Easy money, which the housing bubble seemed to promise, put people in a forgiving mood. Investors’ losses during the technology bubble also had the paradoxical effect of making them need Wall Street more: they wanted high returns in order to make up what they’d lost. Just as gamblers who are down keep returning to the casino (it’s called “chasing losses”), state pension funds and nonprofits that had lost a bundle in the tech bubble were among the most aggressive investors in the risky parts of the subprime swamp.

The problem, as George Loewenstein, an economics professor at Carnegie-Mellon, has shown, is that we tend to discount disclosed conflicts of interest and, in general, underestimate their importance.

Ethical issues aside, the banks also did poorly at their core job, which is managing risk. And, while there are plenty of honest, capable people in finance, the ease with which investors looked past Wall Street’s failings seems like a classic case of what the social psychologist Leon Festinger called “cognitive dissonance.” Festinger argued that when beliefs come into conflict with reality we think up explanations that shape reality to our beliefs, rather than vice versa."

Soms zijn dieren beter in staat om hun wereldje te organiseren dan mensen. Neem nu de hermietkreeften, die het voor mekaar krijgen om een georganiseerde huizenmarkt op te zetten. Hun succes is waarschijnlijk te danken aan het feit dat geld voor hen geen rol speelt. In onze mensenwereld is het meestal geld dat roet in het eten gooit. Mensen kunnen soms beesten zijn. Dieren gedragen zich soms menselijker dan sommige mensen.

ArsTechnica: "For hermit crabs, decent shells are a scarce commodity, and they've evolved a social means of optimizing shell occupancy that researchers have termed a vacancy chain. This new observational study describes two types of vacancy chains, synchronous and asynchronous. The asynchronous forms might be just what you expect, as one crab will swap to a new shell and abandon its old one, but that will later be found by another, which abandons its own, and so on.

But in the synchronous case, crabs will actually line up in size order when presented with a suitable unoccupied shell, so that any swapping can quickly shuffle shells down the vacancy chain. "They spend hours queuing up, and then the chain fires off in seconds, just like a line of dominoes," said one of the authors. There are also behaviors associated with getting the chain together. Crabs that find an overly large shell will actually camp out next to it, hoping that intermediate-sized peers will come along. Others, when in need of a new shell, will piggy-back on a large crab, hoping to be carried to a new home."