De aanval op de pensioenen

HeindeKort
Klik voor vergroting

Het lijkt alsof er elke dag welke een aardverschuiving plaatsvindt in dit land. Het is duidelijk dat er een frontale aanval bezig is op de pensioenen. Daarvoor wordt met cijfers gerommeld en flink stemming gemaakt. Het is een van de stuiptrekkingen van een desastreuze neoliberale ideologie die alle sociale voorzieningen af wil schaffen. Met andere woorden wij worden weer belazerd.

Beursgorilla: "Door de lage dekkingsgraad zijn enkele Nederlandse pensioenfondsen genoodzaakt de pensioenen te verlagen. Toch is dat niet nodig.

Sinds minister Donner aangaf dat enkele Nederlandse pensioenfondsen genoodzaakt waren om pensioenen te verlagen, zijn veel pensioendeelnemers en pensioengerechtigden geschrokken. Hoewel in het pensioenreglement altijd een artikel is opgenomen die het mogelijk maakt om pensioenen te verlagen als het voortbestaan van het fonds in het geding is, wordt de huidige eis van de DNB om te korten vooral veroorzaakt door nieuwe regels die slecht aansluiten bij de natuurlijke fluctuaties op de financiële markten en het langetermijn karakter van pensioenen.

Lagere koers aandelen

Pensioenfondsen hebben het de laatste jaren niet gemakkelijk gehad. In 2008, toen de kredietcrisis in volle gang was, daalden beurskoersen razendsnel. Daarmee werd ook de buffer aangetast van de pensioenfondsen.

Nieuwe sterftetafel

Maar dit jaar werden de pensioenfondsen wederom door onheil getroffen.
Ten eerste werden de regels m.b.t. de te gebruiken sterftetafel, die wordt gebruikt om de dekkingsgraad uit te rekenen, gewijzigd. Vroeger pasten de pensioenfondsen hun sterftetafel aan als het Actuarieel Genootschap – een wijze club van verzekeringswiskundigen – de sterftecijfers van de afgelopen vijf jaar hadden gewikt en gewogen en een nieuwe tabel hadden uitgegeven. Maar tegenwoordig moeten pensioenfondsen verplicht de sterftetabellen gebruiken van het CBS. Het CBS had gemeten dat de levensverwachting in Nederland weer flink was gestegen. Het effect van de maatregel was dat de dekkingsgraad met 5% naar beneden ging. Pensioenfondsen die eerst op een dekkingsgraad van 100% stonden, gingen nu naar een dekkingsgraad van 95%.

Lage rente

Ten tweede werden pensioenfondsen getroffen door de lage rente. Om de economie te stimuleren hadden overheden in 2008 de rente sterk verlaagd. Door de recente onrust op de aandelenmarkten zochten beleggers naar alternatieven voor aandelen en kwamen uit bij staatleningen, ook al boden die bijzonder lage rendementen. De rente van een Nederlandse staatslening voor 10 jaar kwam deze maand onder de 2,5%.

Sinds 2007 mogen pensioenfondsen niet zelf meer bepalen op welk rentepercentage ze de toekomstige verplichtingen willen bepalen, maar zijn ze verplicht om de actuele marktrente aan te houden (zero-coupon rentetermijnstructuur). Die was flink gedaald. Dat lijkt wellicht onbelangrijk, maar in feite heeft een klein renteverschil een gigantische uitwerking op de verplichtingen van het pensioenfonds. Dat rentepercentage wordt gebruikt voor de berekening van alle toekomstig te maken rendement van alle deelnemers, tot het tijdstip dat de laatste deelnemer is overleden. De DNB stelt eigenlijk dat als de rente nu laag is, die in de komende tientallen jaren ook zo laag zal blijven. Omgekeerd, als de rente heel hoog zou staan, gaan ze ervan uit dat de rente de komende tientallen jaren ook hoog zal blijven. De ene keer zal dat grote verliezen geven voor het pensioenfonds, de andere keer exorbitante winsten. Er wordt geheel voorbij gegaan aan de normale fluctuaties in de renteontwikkeling over de loop van jaren.

Pensioenfondsen zijn rijk

Deze maatregel zorgde dit jaar voor een verdere verlaging van de dekkingsgraad tot veelal 90%. De verlagingen ontstaan door een wijziging van de waarderingsregels en niet door verliezen van de pensioenfondsen. Vrijwel alle pensioenfondsen boekten vorig jaar winst en het vermogen nam toe. Het in problemen geraakte Pensioenfonds voor Apothekers had eind 2009 een belegd vermogen van 924 miljoen euro en in 2009 bedroegen de beleggingsopbrengsten 45 miljoen. De portefeuille bestaat voor 62% uit vastrentende waarden. Het pensioenfonds van de MetalElektro had eind 2009 een belegd vermogen van 22 miljard euro, die voor meer dan 50% belegd was in vastrentende waarden. Geld genoeg in kas om de pensioenen uit te keren. Geen acuut gevaar voor het voortbestaan van het pensioenfonds. Het voldoet alleen niet aan de strenge regels van de DNB die vooral op de korte termijn zijn gericht."

Vanzelfsprekend benadrukken onze commerciële (dus neoliberale) media de noodzaak om de pensioenen af te romen. Hun soort volk heeft al riante pensioenvoorzieningen en ook als ze een bedrijf naar de ondergang leiden (zoals Nina Brink) dan nog leven ze een luizenleventje ergens in een belastingparadijs ver weg. Wat zich nu afspeelt is een gigantische roof van geld dat rechtmatig is verdiend door miljoenen mensen. Zo bruin heeft de neoliberale kongsi het in decennia niet gebakken. Men past de cijfers aan aan het resultaat dat men wil bereiken. Arithmétique hollandaise. Cooking the books. Vervalsing van cijfers. Poging tot fraude.

© 2009