In dit weblog heb ik al vaker gezegd dat het 'doorstromen', de woonladder of wooncarrière - zoals door de PvdA en VVD wordt aangehaald voor de bouwplannen van Zuidoost - niet meer van deze tijd zijn. De bouwplannen van het stadsdeel zijn onzinnig. Nu hoort u het nog eens, met wetenschappelijke onderbouwing.
Vastgoed Journaal: "De professionele vastgoedwereld ontkent het, maar de woningmarkt is definitief veranderd. Die werd omhoog gedreven doordat doorstromers steeds maar hun winsten in de volgende woning konden steken, maar dat is nu over. Die keten is radicaal gestopt. En ik denk dat de spiraal nu is omgedraaid. Dat is in individuele gevallen ongetwijfeld vreselijk, maar dat hoeft helemaal niet zo slecht uit te pakken voor de volkshuisvesting.
Aan die constatering ligt een wetenschappelijke analyse ten grondslag. Die redenering komt erop neer dat geleidelijk de woningmarkt veranderde van een gesegmenteerde naar een geïntegreerde woningmarkt. Bij een gesegmenteerde markt is de nieuwbouw nauwelijks afhankelijk van activiteiten in de woningvoorraad of van woningmarkten in andere regio's, maar vooral van factoren die de betaalbaarheid van een woning direct bepalen zoals inkomen, spaartegoeden, voorwaarden van hypothecaire leningen en belastingvoordelen. Die situatie duurde tot begin jaren zeventig. Woningprijzen volgden toen de inflatie.
Daarna ontstond langzamerhand een geïntegreerde woningmarkt met o.a. als kenmerk dat woningprijzen sneller dan de inflatie stegen. Integratie van marktsegmenten, van nieuwbouw en voorraad en van woningmarkt regio's wordt mogelijk gemaakt door permanent stijgende reële woningprijzen: bovenmatige huisprijsinflatie zet aan tot doorstroming binnen de voorraad koopwoningen. Doorstroming verbindt niet alleen marktsegmenten en regio's met elkaar, maar ook de nieuwbouw van woningen met ontwikkelingen in de woningvoorraad.
Martens constateert dat de ontwikkelaars daarop zijn ingehaakt door steeds luxere woningen te bouwen, en juist daardoor nu het grootste slachtoffer zijn geworden van het opdrogen van de doorstroming. In 1990 werd nog driekwart van de nieuwbouwproductie gekocht door starters op de koopmarkt, in 2004 was dat vrijwel omgekeerd toen nog maar eenderde van de kopers een starter was! (inmiddels worden weer vrijwel alleen woningen gebouwd voor starters).
Zij ergert zich over de ontkenning van de aard van het probleem bij vrijwel iedereen die in Nederland iets over economie en de huizenmarkt te vertellen heeft. Dat wat we nu meemaken zou slechts een dipje zijn, dat we spoedig weer door de krapte op de woningmarkt, hersteld zullen zien: 'Mensen die dat zeggen kijken alleen naar externe, economische, factoren, niet naar de structuur van de woningmarkt.'
En ze waarschuwt nog: 'Die mensen kijken evenmin naar het verleden. Toen in '83 een einde aan de sterke prijsdalingen kwam, duurde het nog eens 11 jaar voordat we weer terug waren op het oude prijsniveau. Dat wordt vaak vergeten als we al die geluiden horen over herstel.'"
Dus het ziet ernaar uit dat de bouwplannen van stadsdeel Zuidoost toch beter de mottenkast in kunnen. En dat is maar goed ook.