Het failliet van neolib

neolibs

John Gray - Enlightenment's Wake: "The undoing of conservatism has come about as an unintended consequence of Hayekian policy. The hegemony, within conservative thought and practice, of neo-liberal ideology has had the effect of destroying conservatism as a viable political project in our time and in any foreseeable future. Traditional conservatism is no longer a realistic political option when inherited institutions and practices have been swept away by the market forces which neo-liberal policies release or reinforce. When our institutional inheritance – that precious and irreplaceable partrimony of mediating structures and autonomous professions – is thrown away in the pursuit of a managerialist Cultural Revolution seeking to refashion the entire national life on the impoverished model of contract and market exchange, it is clear that the task of conserving and renewing a culture is no longer understood by contemporary conservatives. In the context of such a Maoism of the Right, it is the permanent revolution of unfettered market processes, not the conservation of traditional institutions and professions, having each of them a distinctive ethos, that has become the ruling project of contemporary conservatism. At the same time, neo-liberalism itself can now be seen as a self-undermining political project. Its political success depended upon cultural traditions, and constellations of interests, that neo-liberal policy was bound to dissipate. In adopting the neo-liberal programme of a permanent institutional revolution as their own, contemporary conservatives not only have abandoned any claim to be guardians of continuity in national life; they have at the same time linked their fortunes to a political project which all the evidence suggests is self-defeating.

...

In so far as the Left project remains wedded to growthmanship, and fails to respond to the challenge of a situation in which a resumption of economic growth on conventional lines is unachievable or undesirable, it will suffer the same fate of political obsolescence that has befallen the market liberal doctrines of the New Right.

Market liberalism is a utopian ideology in that the free market institutions to which it is devoted cannot in the real world of human history be combined with social or political stability."

friedman

Gray's boek is gepubliceerd in 1995. Toch is zijn inzicht nog niet doorgedrongen in de hoofden van onze politici en bestuurders. Met andere woorden, we stevenen recht af op een catastrofe van ongekende omvang. Wat we nu zien in de politiek her en der in Europa is dat het liberalisme zich krampachtig vasklampt aan falende dogma's. Wat erger is, die dogma's werden grotendeels uitgevoerd door christelijke en socialistische partijen, in Nederland het CDA en de PvdA, in Engeland door New Labour. Zowel in Nederland als in Engeland zijn de liberalen desperaat bezig om hun instortende nieuwbouw met allerlei lapmiddelen overeind te houden. In Engeland grepen ze zelfs naar het nooit vertoonde middel om een coalitie met de Liberal Democrats aan te gaan. Het kabinet Rutte is nog desperater bezig het neoliberalisme op te krikken met de hulp van een rechts-extremist als Wilders.

Het trieste is dat zelfs nu nog de PvdA – die de tegenaanval had moeten inzetten na de toespraak van Wouter Bos – krampachtig vasthoudt aan het marktdenken en zelfs bereid was nog meer miljarden te bezuinigen dan het huidige kabinet. Dat kan fataal worden, niet alleen voor de PvdA maar ook voor het land (zie Gray hierboven). Laten we hopen dat de SP de lacune ooit kan opvullen. Het is de PvdA die toch de oorzaak was van de afkeer die velen nu voelen voor alles wat links is. Maar ook Wilders doet een flinke duit in het zakje met zijn stupiede toepassing van propagandatrucs die nog uit de dertiger jaren van de vorige eeuw stammen.

Is Wilders een conservatief? Wil hij het goede oude Nederland bewaren? Bescherming van Nederlandse bedrijven? Bescherming van Nederlandse natuur? No way! Hij is druk bezig alles af te breken wat maar goed is in Nederland. De Nederlandse cultuur moet weg, weg met die orkesten, weg met subsidies voor kwaliteits-tv, in het kort 'weg met Nederland'. Wilders is een haatzaaier. Als individu was hij nog te tolereren, maar dat Verhagen en Rutte het ooit in hun bolle hoofd hebben gehaald om samen te werken met dit witte water(peroxide)hoofd wijst erop hoe desperaat VVD en CDA hun krakende wagens aan het oplappen zijn.

Wilders is volkomen ongeloofwaardig geworden door zijn steun aan een zionistisch Israël. Niet voor niets is er tegenwoordig veel verwantschap en sympathie bij neonazi's voor Israël. En Wilders haalt zijn aanhang vooral uit extreem rechtse kringen. Wilders is in feite voor etnische zuiveringen. Dat maakt hem ongeschikt voor de politiek. Internationaal kan hij niet serieus genomen worden.

BNR: "Wat PVV-leider Geert Wilders betreft, komen er zoveel mogelijk joodse nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever.

Dan heb je nog Rutte, die als beunhaas een paar uur per week les – 'maatschappijleer' – geeft op een school. Indoctrinatie met het neoliberale gedachtengoed vindt hij blijkbaar hard nodig, of zou hij het doen uit liefde voor de kindertjes?

En wat Verhagen betreft, zijn vertrokken gezicht tijdens zijn grote gedoogcongres zegt genoeg.

Ik heb het al eerder gezegd, ook in mijn zienswijze op de Structuurvisie Amsterdam (p. 137): het groeimodel heeft afgedaan. Als enkeling is een vermelding in de Nota van beantwoording het hoogst haalbare. Maar we zullen toch een andere opzet van onze economie moeten bedenken. Als groei (van de banken) bekostigd wordt door afbraak elders (sociale zekerheid), dan zijn we verkeerd bezig. De PvdA blijft evenwel nog steeds geloven in groei, terwijl het in feite aankomt op het conserveren van alles wat goed is in onze maatschappij. Conservatisme in deze zin is een groot goed aan het worden, ook wat betreft het milieu. Rechts is bezig met afbraak. Het behoud van een leefbare samenleving zal van links moeten komen. Het wordt tijd om de bordjes te verzetten en een klaar hoofd te krijgen. Het neoliberalisme heeft de crisis veroorzaakt, het neoliberalisme is een gevaar voor de samenleving en moet dus verdwijnen.

MeJudice: "Daar waar de markt de maatschappij schaadt, is overheidsingrijpen nodig."

© 2009