Onderstaand artikeltje was een beetje ondergesneeuwd op mijn desktop, maar het is wel interessant genoeg om het nog eens naar voren te halen.
MeJudice: "De inrichting van Nederland is zo goed als af, stelt econoom Elisabeth Ruijgrok. Het land is in de fase van groot en klein onderhoud gekomen. Dit inzicht is nog niet tot veel ambitieuze plannenmakers doorgedrongen. Zij begrijpen maar niet dat kosten-batenanalyses keer op keer laten zien dat voor de belastingbetaler de kosten van nieuwe, grote projecten de baten overtreffen. Het is daarom logisch dat zij de logica van kosten en baten graag inruilen voor ‘visie’ en emotie.
Gezond verstand vs. ‘visie’ en emotie
Onlangs constateerde Louise Fresco in de Kohnstammlezing dat in de Nederlandse politiek (investerings)beslissingen genomen worden op grond van emotie in plaats van op basis van “de beste, per definitie altijd onvolledige kennis”. Marcel van Dam voegt hier in de Volkskrant aan toe dat de beleving belangrijker is dan feiten en dat soms wetenschappers impliciet politiek bedrijven. De vraag is hoe het zover heeft kunnen komen? Er bestaat immers een rationeel alternatief om te beslissen over investeringen in windmolenparken, woningbouwprojecten, wegaanleg en het onder water zetten van polders: de maatschappelijke kostenbatenanalyse (MKBA).
Toch gaan we door met het formuleren van ambitieuze en dure beleidsdoelen op deze terreinen. Ziet dan niemand dat Nederland bijna af is? Natuurlijk valt er heus nog wel het nodige te verbeteren, maar we zijn in de fase van het groot en klein onderhoud gekomen. Alleen op het sociale vlak, denk bijvoorbeeld aan vroegtijdige schooluitval, zijn nog echte problemen die grote investeringen vergen. Dit is wat de uitkomsten van de kostenbatenanalyses ons proberen te vertellen.
Normaliter zijn mensen blij als de dokter zegt “u hoeft geen dure operatie, want u bent gezond”, maar plannenmakers denken niet zo. Hun beleving is anders. Zij willen als vanouds doorgaan met waar ze goed in zijn: bouwen en aan de weg timmeren. Als daar geen rationele argumenten voor zijn, dan maar emotionele."
Het vervelende is dat veel nieuwe plannen bestaande goede dingen aantasten. Het bouwen gaat ten koste van het groen. Nu zitten we met een overvloed aan kantoorpanden opgescheept en toch dendert de wagen van de 'vooruitgang' (ons systeem is gebaseerd op 'voortdurend meer', het groeimodel - in de woningbouw heet dat 'doorstroming') als een onstuitbare Juggernaut voort. Na de PvdA is ook GroenLinks gevallen voor het failliete groeimodel.
Intussen wordt het belangrijkste, het behoud van al wat goed is, het conserveren van onze aarde te grabbel gegooid door de positivo's en economen die winst zien in afbraak.