Pakhuis de Zwijger - Urban Parks: "Stadsparken zijn de geliefde gemeenschappelijke tuinen van de stad. Iedereen komt hier samen: locals en toeristen, jong en oud. Bezoekers aantallen zijn stevig toegenomen de laatste decennia. Parken worden gebruikt voor uiteenlopende doeleinden: wandelen, sporten, genieten van de natuur, werken en feesten. De juiste balans vinden blijkt een moeilijke opgave.
Vanavond schetsen we het park van de toekomst, wat willen we met dit stukje heilig groen? Het gemeente beleid is gericht op behoud en beheer, terwijl er misschien een andere, meer radicale strategie nodig is. Is het beeld van het park als rustgevende oase achterhaald? Wat is de rol van de lokale overheid, de bezoeker en de ondernemer? Van wie is het park?”
Gisteravond in Pakhuis de Zwijger een discussiebijeenkomst over 'urban parks’ in het kader van ‘greening the city’. Het klinkt allemaal wat imposanter in het Engels (en alsof de Amsterdammer zelf niet tot de doelgroep behoort), maar of dit zoden aan de dijk zet is zeer de vraag. Onze stadsparken raken in een belabberde toestand door steeds meer en grotere evenementen. Bovendien dreigen onder het mom van Koers 2025 ook een aantal groengebieden op de schop te moeten voor woningbouw. Een meerderheid in de gemeenteraad heeft gelukkig een motie aangenomen om de hoofdgroenstructuur te ontzien en daar niet te bouwen. Ook de bestuurscommissie van Zuidoost sprak zich uit voor het niet-bebouwen van de zuidoever van de Gaasperplas. Maar de bouwplannen van de gemeente liggen er nog steeds.
De hoofdplanoloog van de gemeente Amsterdam, Jos Gadet, beweerde tijdens zijn presentatie op deze bijeenkomst, dat er in Amsterdam zo’n 15.000 bewoners bijkomen per jaar. Dat cijfer stijgt blijkbaar met de dag, want eerder was slechts sprake van 11.000 nieuwkomers. Maar deze hele berekening deugt van geen kanten. Er gaan meer bewoners weg dan er nieuwe binnenkomen. De gemeente Amsterdam is nooit goed in rekenen geweest. Dus er hoeft niet zo hard gebouwd en verdicht te worden als de heer Gadet beweert. Hij is de verdichtingsgoeroe van Amsterdam.
De heer Gadet stond tijdens de bijeenkomst de hele tijd met zijn rug naar driekwart van de zaal. Er moesten nog stoelen bijgehaald worden, terwijl men toch wist dat er 91 mensen aanwezig zouden zijn. Geen gelukkige keuze om een langwerpige zaal te nemen met het scherm en de presentator in het midden van de langste zijde. Gadet was ook nauwelijks te verstaan. Zijn betoog bestond uit een herhaling van zijn presentatie van het Groot Groenonderzoek van december 2013. Daar heb ik al eerder over geschreven. Zie: Triomf van de wil. (De gemeente Amsterdam heeft intussen wat gerommeld met zijn site, sommige links op voorgaande link werken niet meer - de pagina van 2016 geeft een oud onderzoek – hier het Groot groenonderzoek van 2013).
Ik heb grote twijfels over tabel 1 van dat onderzoek met de bezoekscijfers per park in procenten en met een indexcijfer. Procenten van wat? Wat en hoe en wanneer (het onderzoek geeft al aan dat dit in 2013 in de regenperiode is gebeurd) en hoe vaak heeft men alle parken onderzocht? En hoever kun je een index vertrouwen die is geijkt op het gemiddeld bezoek per park in 1996? Waren dat rekenkundig gemiddelden, gewogen gemiddelden of mediaan gemiddelden? Het gezond verstand zegt al dat het Vondelpark inderdaad veel bezoekers aantrekt. Dat zie je als je er doorheen loopt. Maar zijn de doorgaande fietsers en voetgangers (werkverkeer) soms ook meegerekend in dit park in het centrum van de stad? Kortom, uit deze tabel kun je weinig opmaken, behalve dan dat het Vondelpark veel bezoekers trekt.
Gadet ziet de stad als markt, de mens als consument en het groen als kapitaal. Gadet wil verdichting om de stad als markt, de consument en het groen bij mekaar te brengen. Het groen is alleen waardevol als feestterrein dat te gelde gemaakt kan en moet worden. Dat kreeg Gadet ook te horen van een van de aanwezigen. Het is volgens Gadet nodig om zoveel mogelijk mensen in de parken te proppen. Groen als waarde op zich, voor volksgezondheid bijvoorbeeld, telt voor hem niet. Groen heeft hoofdzakelijk een vastgoedwaarde en het groen is enkel nodig in de visie van Gadet omdat zonder groen de bevolking in opstand zou komen en niet productief zou zijn. Hij wil schaarste creëren in het groen; zo weinig mogelijk groen zodat alle parken vol komen met mensen. En vooral verdichting wil hij in de stad; zoveel mogelijk mensen bij mekaar op een kluitje; dat verhoogt de grondwaarde natuurlijk. En dat is goed voor de stijgende cijfers van de vastgoedmarkt. Wat een gruwel!
Vanzelfsprekend moest Gadet weer een plaatje tonen van het gerenoveerde Bijlmerpark, zonder mensen, en hij vond dat er dringend meer volk naartoe gehaald moest worden. Blijkbaar heeft de renovatie daarbij niet geholpen. Nu gaat men op dezelfde manier aan de slag met het Gaasperpark. Gadet was ook tegen een nieuw park bovenop de overkapping van de A9. Lees hier verder over wat Gadet hierover schreef en mijn commentaar hierop. Parken moeten volgens Gadet vol zitten met mensen, want dat is goed voor de consumptie en de stad als markt. Pas als de statistieken grote aantallen vertonen dan is het goed volgens Gadet. De macht van de cijfers. Zeker in deze tijd van grote spanningen tussen bevolkingsgroepen en stijgende druk door onbeheersbare toestroom van vluchtelingen zijn de verdichtingsplannen van Gadet een blauwdruk voor rassen- en andere rellen.
Hoogbouw langs parken en groengebieden is niet aan te raden, dat vernielt de groenbeleving in de parken. De Zuidas is toch al verpest met fraudehoogbouw, dus daar kan dat wel. En wat behoud en beheer van parken en groengebieden betreft, een van de aanwezigen zei zeer treffend dat wij allemaal belasting betalen en dat het de taak van de overheid is om die groengebieden te onderhouden en niet te verhuren en te misbruiken voor evenementen die recreanten buitensluiten. Nu besteedt Amsterdam miljoenen aan het renoveren van parken om ze geschikt te maken voor evenementen (meestal resulteert dat in een verzopen park). Dat is verkapte subsidie voor het bedrijfsleven. Ondertussen gaan, zoals een van de deelnemers zei, onze parken naar de filistijnen.