Jarenlang bezocht ik ijverig musea, vooral het Stedelijk. (De nieuwe badkuip is een wangedrocht en mag voor mijn part leeglopen.) Ik volgde de trends van nabij. Maar toen ik de stromen bezoekers zag voor Jeff Koons bijvoorbeeld, met zijn kitsch die hij niet eens zelf maakte, ging ik exit door de giftshop. Tot ik weer geïnteresseerd raakte door wat Banksy maakte, de enige moderne kunstenaar die nog iets te betekenen heeft. Zijn werk heeft ook betekenis. En dat is revolutionair in een neoliberale tijdgeest. De rest van de kunstmeute maakt werk voor musea, niet voor mensen. Een paar decennia terug moest kunst 'speels' zijn, nu moet het vooral een concept en een product zijn, maar geen zinnig product. Dat wordt gedicteerd door de museumdirecteuren. Als zij er geld in zien, dan is het pas kunst.
Klik voor meer info
Ook over deze film waart een waas van mysterie
Banksy's werk wordt regelmatig gevandaliseerd, omdat het midden in de stad staat. Een van zijn werken is net weggehaald, vernietigd door de gemeenteraad van Clacton-on-Sea, wegens 'racisme'.
Hier stond het
Guardian: "From Bristol to New York, this street artist has made his reputation by wittily mocking power and money. In Manhattan he satirised McDonald’s (not, perhaps his most original target) and in Cheltenham, near GCHQ, he painted spies snooping on a phone box. Usually people love him for it.
It comes as a genuine shock, then, that a council has removed one of his paintings instead of calling in the valuers. Tendring district council says it destroyed the new painting that materialised in Clacton-on-Sea – where Tory defector Douglas Carswell is about to fight a byelection for his new party Ukip – after getting a complaint that it was “offensive and racist”. Was it?
Not in a million years. This is the best Banksy I have never seen: a clever and succinct satire on some currents of feeling in contemporary Britain, terrified of “migrants”, menaced by otherness. Far from being by any stretch of the imagination “racist”, it is – was – a witty putdown of the drab, dour vision of Britain touted by those who would push down diversity and hold back the tide of modern human movement.
Did a member of the public really see these banners and take offence? If so, they misunderstood what is quite plainly an eloquent attack on racism.
The contrast between the ugly pigeons and the pretty swallow could hardly be starker or more telling. Plainly, we’re meant to be on the side of the swallow. Banksy has cleverly exploited two contrasting wall textures to put the pigeons and the swallow in contrasting worlds: the place where the pigeons are is not very attractive and yet they defend it brutally, to the last worm.
Clearly, the African swallow is not a threat but an enriching presence. It’s the “locals” who are grim. And the joke goes deeper. Banksy is pointing out that migration is not just a good thing – it is a natural fact. Migratory birds have been part of our landscape for a very long time. The little Britain defended by those who fear outsiders is an illusion – even the birds in our trees are citizens of the world.
Banksy suddenly matters again. He has created a powerful image of our prejudiced times. Far from a stupid mistake by a confused council, its destruction is a real and vicious act of censorship. Banksy has not been banned from Clacton-on-Sea because he is a racist. He has been suppressed because he exposed the truth."
Domheid? Zeker niet, wel een handige poging tot censuur. Je ziet dit soort politieke correctheid die omslaat in zijn tegendeel wel vaker. Schijnheiligheid tiert welig. Ook in kringen van vogelaars merk je af en toe dezelfde afwijzing van alles wat vreemd is, men noemt ze exoten. Sommigen menen dat exoten verwijderd moeten worden. Als ze gaan overheersen en andere soorten bedreigen misschien, maar dat komt uiterst zelden voor. Het is gewoon absurd om vogels als exoten te beschouwen. Er zijn zelfs mensen die vinden dat fazanten in Nederland niet thuishoren omdat ze hier ooit eens zijn ingevoerd door de Romeinen. Onzin natuurlijk.