Amsterdam: "Gebruik auto neemt af, fietsgebruik is toegenomen
De fiets is het populairste vervoermiddel onder Amsterdammers. De afgelopen tien jaar heeft de fiets de auto van de eerste plaats verdrongen. Van de verplaatsingen door Amsterdammers in de stad gebeurt 36% per fiets, tegenover 24% per auto. Dat blijkt uit de Amsterdamse Thermometer van de Bereikbaarheid (ATB).
Autobezit onder jongeren gehalveerd sinds 2003
Als wordt gekeken naar Amsterdammers en Nederlandse bezoekers, blijft de auto het meest gebruikte vervoermiddel – al is ook een flinke daling te zien in autogebruik in de afgelopen tien jaar. De verklaring daarvoor is dat nog relatief veel dagjesmensen en forenzen met de auto naar de stad gaan. Het autobezit en -gebruik in Amsterdam is veruit het hoogst onder 65-plussers. Mensen onder de 35 jaar zitten massaal op de fiets. Op de top van de ochtendspits worden 72.000 verplaatsingen per fiets gedaan in de hoofdstad. Dat is bijna het dubbele van het aantal autoverplaatsingen in diezelfde tijd. Niet zo vreemd, gezien het feit dat alle Amsterdammers samen zo’n 847.000 fietsen hebben – meer dan er Amsterdammers zijn.
Amsterdammers en bezoekers leggen dagelijks 12 miljoen km af
Station Amsterdam Centraal is nog steeds dominant wat betreft reizigersaantallen. Ten opzichte van 2006 is het aantal reizigers daar gegroeid met 7%. Maar de stations Zuid en Bijlmer ArenA maakten de grootste groei door met respectievelijk 72 en 110%. Het aantal reizigers dat gebruik maakt van bus, tram, metro en veerpont is sinds 2011 met 11% gestegen naar 227 miljoen passagiers per jaar.”
Bekijk de complete Amsterdamse Thermometer van de Bereikbaarheid.
Concept Visie Openbare Ruimte: "De snelle groei van het aantal fietsers en voetgangers houdt verband met de veranderende bevolkingssamenstelling, net als de lage groei van het autobezit in de stad. Onder jongeren is zelfs een afnemende trend zichtbaar van het autobezit. De relatief jonge hoogopgeleide binnenstadsbewoners fietsen veel meer dan gemiddeld. In het centrum is een stadsmilieu ontstaan waarbij de afstand tussen woning, werk en voorzieningen relatief kort is. De inzet op een autoluwe inrichting en het parkeerbeleid ontmoedigen het gebruik van de auto, terwijl de fiets juist op maat gesneden is voor dit type stad.”
Met hun fietsen tonen hogeropgeleiden hoe goed ze het hebben
Dat is een gunstige ontwikkeling. Het is opvallend dat vooral de hoogopgeleiden gebruik maken van de fiets. De auto wordt meer gebruikt door laagopgeleiden. Dat is mogelijk psychologisch te verklaren. De laagopgeleide wil meer status behalen en dat kan dus niet door zijn opleiding, intelligentie of maatschappelijke status; hij doet dat middels zijn auto, of zelfs meerdere auto’s. Vooral groepen die uit een situatie van armoede komen zijn geneigd om hun status omhoog te krikken met meer dan één auto in het gezin. Zo nemen ze in de civil society, de straat dus, meer ruimte in en dat geeft ze een grotere voetafdruk. Daar heeft vooral de onderkant van de samenleving blijkbaar behoefte aan. Meer dan één auto hebben kan door hen gezien worden als een statussymbool; dat het dan gaat om oude auto’s of nauwelijks nog rijdende afgedankte hoerenbakken doet er niet toe. Je ziet het ook bij de bink die zich in de wereld omhoogwerkt met een Amerikaanse pickuptruck waar mee gepronkt kan worden op de parkeerplek bij de Arena. Hogeropgeleiden hebben die drang niet. Armere stadsdelen gebruiken procentueel meer de auto en het openbaar vervoer dan de fiets.
Drie basisscholen binnen iets meer dan een kilometer (Gein - Reigersbos).
Zuidoost heeft door zijn grotere aantal laagopgeleiden meer auto’s. Er zijn zelfs gezinnen met vier auto’s voor de deur. Dat zijn geen rijke en hoogopgeleide mensen, want alle gezinsleden hebben een uitkering, hebben een lage opleiding en/of geen maatschappelijke ambities, weigeren te participeren. Dat bevestigt de stelling. Dat is een vervelend kenmerk voor Zuidoost, wat problemen oplevert bij bijvoorbeeld basisscholen. Je krijgt gevaarlijke toestanden. De parkeerplaatsen staan vol en de ouders die hun kinderen naar school brengen zijn niet bereid om twintig meter verder waar wel nog parkeerplek is, hun auto te parkeren. En ook hier geldt dat de lageropgeleiden het meest voor de auto kiezen, ook voor de kleine afstand van huis naar basisschool. Luiheid speelt een rol, ook gemakzucht en het vermeende verhogen van de sociale status door het afleveren van de kinderen met de auto. Volgens mij is er bij basisschool Het Gein behoefte aan een verkeersbrigade. Want ouders hebben geen enkele consideratie voor de kinderen van anderen en zien ook niet in dat hun eigen kinderen in de uitlaatgassen de school in moeten. Fietsen is gezonder, zeker in stadsdelen als Zuidoost waar obesitas steeds vaker voorkomt. Het is nergens voor nodig dat ouders voor een afstand van een paar honderd meter de auto gebruiken. Er zijn genoeg basisscholen binnen loopafstand. Dus auto’s moeten zoveel mogelijk ontmoedigd worden. Nochtans gaat het stadsdeelbestuur van Zuidoost helemaal tegen de trend en het gezond verstand in door steeds meer parkeerplekken aan te leggen, wat weer meer en grotere auto’s aanzuigt. De autobezitter wil altijd meer, wordt steeds luier. Het stadsdeelbestuur geeft daar jammer genoeg vlot aan toe.
VeiligVerkeerNederland: "Maar liefst 83% van deze basisscholen heeft te maken met zaken die de verkeersveiligheid in de omgeving van de school negatief kunnen beïnvloeden. Bij 58% van de scholen ontstaan er gevaarlijke situaties door drukte tijdens het brengen en halen van leerlingen, bij 41% spelen er parkeerproblemen en bij 32% van de scholen zijn er gevaarlijke oversteekplaatsen op de school-thuisroute. Van de scholen waar nu nog geen verkeersbrigade is, geeft 10% aan dat er wel behoefte is aan een verkeersbrigade die helpt om kinderen veilig te laten oversteken op weg naar school, vooral vanwege het vele autoverkeer en vanwege het feit dat er weinig rekening wordt gehouden met voetgangers.”
VVN: " De schoolomgeving moet een veilige plek zijn voor kinderen. Ook de route naar school moet veilig zijn. De directe schoolomgeving is bij voorkeur autovrij, en anders autoluw. Vooral rond de tijden dat de school begint en uitgaat moet dit worden nagestreefd.
Op die manier kunnen kinderen zich veilig rond de school bewegen en kunnen kinderen op jongere leeftijd lopend of fietsend naar school. Aan- en afrijdende auto's rondom school en kriskras rond school parkerende auto's zijn dus ongewenst voor een veilige schoolomgeving. Een veilige schoolomgeving stimuleert kinderen om lopend of fietsend naar school te komen.”
Omgevingspsycholoog: "De meeste ouders brengen hun kinderen te voet of te fiets naar school, sommigen met de auto. Dit kan zorgen voor een chaotische situatie die onveilig kan voelen voor kinderen. Een autovrije omgeving zorgt ervoor dat kinderen meer kunnen bewegen, spelen en minder stress ervaren. Zaak om de schoolomgeving autovrij te maken!
Als ouders ‘asociaal’ rijgedrag vertonen, kan het helpen om hen ook te coachen in hun rijgedrag. Een beroemd voorbeeld van deze aanpak komt uit Bogota; de stad had te kampen met grote verkeerschaos. De nieuwe burgemeester koos ervoor om naast fysieke veranderingen ook automobilisten te coachen in hun rijgedrag. Hij introduceerde een systeem waarbij mensen elkaar konden ‘straffen’ en ‘belonen’ voor goed gedrag met rode, gele en groene kaarten. Deze aanpak werd kracht bijgezet door de inzet van mimespelers die automobilisten wezen op hun rijgedrag, waardoor automobilisten netter gingen rijden."
Hoe gaan we duurzaam door de stad?
Misschien dat basisschool Het Gein ‘aantrekkelijker’ is voor veel ouders omdat daar gewerkt wordt met iPads. Maar dat lijkt mij juist een nadeel voor de kinderen. Ze leren niet meer hoe ze goed moeten schrijven, ze raken verstrikt in vaste leerstramienen op de iPad waar ze dan mogelijk wel behendig in worden, maar wat hen geen enkele mogelijheid biedt om in een situatie zonder iPad adequaat te reageren op een probleemstelling. Het gebruik van iPads geeft de indruk dat de juffen de leerlingen onder controle hebben omdat de kinderen dan rustiger zijn, maar ze zitten gewoon in hun eigen iPad-wereldje met weinig contact met anderen.
RTLNieuws: "Het overmatig gebruik van de moderne elektronica - zoals tablets en smartphones - is funest voor het concentratievermogen en de motoriek, stellen leraren tijdens de conferentie van de Britse Association of Teachers en Lecturers in Manchester.”
Trouw: "Kleuters worden dommer van de iPad
De Duitse hoogleraar Manfred Spitzer (arts, filosoof en psycholoog) toont aan dat kinderen er dommer van worden. Hij spreekt van 'digitale dementie' die al op jonge leeftijd intreedt. Hersenen van jonge kinderen moeten getraind worden. Hersentraining gebeurt door doorleefde ervaringen. Door bewegen, kijken, luisteren en converseren.
De computer oefent kijken naar een scherm (tweedimensionaal). Peuters en kleuters hebben juist driedimensionele ervaringen nodig: met hun hele lijf iets beleven, waardoor het actieve leren aanvangt. Mensen die dit ontkennen en de computer-pedagogiek aanhangen, zijn volgens Spitzer onbekend met pedagogische inzichten of uitsluitend commercieel geïnteresseerd. Kinderen worden te beperkt gestimuleerd.
Voor jonge kinderen is de computer te snel. Ze kunnen de informatie niet verwerken in een tempo dat bij hun breinontwikkeling past. Dit gaat vervolgens ten koste van het concentratievermogen, omdat het ene beeld over het andere heen tuimelt.”
Misschien is dit ook weer een kwestie van laagopgeleiden die kiezen door een iPadschool in de veronderstelling dat hun kinderen daar slimmer van worden en omdat ze mogelijk zelf geen iPad in huis hebben. Ook hier geldt de drang naar statusverhoging met lapmiddeltjes. Ook het afgezonderd gebruik van tablets kan leiden tot meer dikke kinderen omdat ze minder beweging hebben en sociale interactie. Basisschool Het Gein had een lage score in de ecocheck. Toch werden er daarna 101 bomen gekapt in twee straten bij de school. Nog zijn alle bomen die men beloofde terug te planten niet geplant. Wat het stadsdeel daarmee bereikt heeft is dat sommige bewoners nog doldriester werden en asocialer, want het bestuur staat achter hen. Zuidoost is duidelijk nog niet opgestoten in de vaart der volkeren. Het stadsdeelbestuur catert voor de laagopgeleiden met de verkeerde middelen en een verkeerd beleid. Dat werkt niet in het voordeel van Zuidoost.