Serengeti in de polder

Ja, ik heb het over de Oostvaardersplassen. U heeft natuurlijk al de prachtige film De Nieuwe Wildernis gezien, de natuur in de Oostvaardersplassen. Mooie beelden, drama en gevoel, u gebracht in overdonderend Dolby 5.1. Maar… is dit nu de echte natuur? Er gaan geruchten dat een aantal opnamen niet daar zijn gemaakt, maar in Polen. Is dit natuur zoals die we graag zouden willen? Ik ben er niet zo blij mee. Waarom? Omdat het een zeer kunstmatige vorm van natuurinrichting is, die weinig natuurlijks heeft. ‘Serengeti’ betekent letterlijk ‘eindeloze vlaktes’, dat is toch wat anders dan de gigantische reservoirs van de regenwouden van de Amazone. Als je in de trein richting Lelystad zit dan zie je een troosteloze vlakte, met konikpaarden, edelherten en Heckrunderen. Begrijp me niet verkeerd, dit is beter dan een industriegebied waarvoor het oorspronkelijk bedoeld was, en het moerassige deel heeft zeker zijn grote nut. Nu probeert men ons met alle geweld de stad aan te prijzen als paradijs voor natuur, De Wilde Stad. Tja, als heel Nederland giftig landbouwgebied is en onze parken en natuurgebieden overspoeld worden door festivals, moet je als land natuurlijk een edel gebaar maken naar de natuur en daar een icoon van maken. Maar ik ben er niet gerust op. Zijn we net zo naïef geworden als de meisjes die net naar festival Amsterdam Open Air mogen in het Gaasperpark en voor het eerst een snuivend politiepaard van nabij zien en dan een vreugdedansje maken en een opgewonden gilletje laten horen ‘Een paard!’?

In Nederland ontstaan steeds vaker windhozen en tornado’s. Dat komt door de klimaatverandering die veroorzaakt wordt door de menselijke invloed op ons milieu. Bossen worden gekapt en wat overblijft is een grondgebied dat opwarmt en samen met vochtige lucht zorgt voor meer stormen, onweer en tornado’s. De Oostvaardersplassen zijn een ideale springbron voor tornado’s die de hele omgeving kunnen teisteren. Verstoring van het klimaat kan een ongewenst resultaat zijn van een vlakte waarin de grote grazers alle begroeiing wegvreten. Duurzame natuur hoort in ecologisch evenwicht te zijn. Dat zijn de Oostvaarderplassen jammer genoeg niet. Er moet ’s winters bijgevoerd worden of men vindt het nodig om wat populaties af te schieten. Wat Nederland nodig heeft is meer groen, meer bossen, met een grote biodiversiteit, die zorgen voor verse lucht en een goed klimaat. Een uitgedroogde kopie van de Serengeti kunnen we missen.

WageningenUniversity: "Bossen bevorderen wolkenvorming

Bossen hebben meer invloed op het regionale weer en klimaat dan tot nu toe werd gedacht. Op basis van satellietgegevens van de afgelopen 10 jaar hebben onderzoekers van Wageningen University & Research en het KNMI samen met internationale collega’s vastgesteld dat er in de zomer boven bosgebieden zo’n 10 procent meer bewolking voorkomt dan boven het omringende gebied. De extra wolkenvorming heeft over het algemeen een afkoelend effect. Ook kan er door de sterkere wolkenvorming meer regen vallen. De bevindingen van het onderzoekteam zijn vandaag gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Nature Communications.

Het was al bekend dat bossen het mondiale klimaat verkoelen door het vastleggen van CO2. Daarnaast was het ook een gegeven dat bossen invloed hebben op de hydrologie en het lokale klimaat van een gebied vanwege hun regulerende invloed op de waterbalans (verdamping) en de energiebalans (warmte), die mede wordt bepaald door de sterke turbulentie boven bos.
In sommige gevallen kan deze wolkenvorming leiden tot extra neerslag, maar meestal zal de invloed beperkt blijven tot een koelend effect.”

Dat koelend effect is dringend noodzakelijk.

Nature: "Forests are globally valued for their role in mitigating climate change through their ability to store large quantities of carbon. Forests also have an impact on the global climate directly by altering the land surface water and energy balances. However, at scales of 100–1,000 s km, it has been shown that forests can also alter the hydrological cycle through indirect effects on clouds and precipitation caused by land surface–atmosphere interactions. This could have profound implications for forest management, spatial planning and local climate change mitigation.

The increase in cloud cover has the potential to locally offset the warming effect due to lower albedo and can lead to larger light and water use efficiency in forest ecosystems. Our results also highlight the need to include indirect water cycle impacts when evaluating the impact of climate extremes such as cyclone Klaus on biogeochemical cycles and energy exchange."

WNF: “… bossen zijn meer dan leefgebied alleen. Ze zorgen voor regen, filteren zoetwater en houden de bodem vast. Bovendien zijn ze een belangrijke luchtzuiveraar: bossen houden enorme hoeveelheden koolstof vast en leveren zuurstof.”

Maar het is natuurlijk niet de bedoeling dat de Oostvaardersplassen ingericht worden als toeristisch trekpleister en ondergeschikt worden aan Airport Lelystad. Dus steun de petitie.

© Natuurbescherming ZO 2015